یکی از اصطلاحاتی که این روز ها آن را از زبان عاشقان موسیقی زیاد می شنویم، Hi-Fi است. آن ها وقتی از این کلمه استفاده می کنند که می خواهند راجع به کیفیت بالای صدا حرف بزنند. کیفیتی که ناشی از بازتولید صدا توسط استریوی با کیفیت و سایر دستگاه ها است.
البته این که ما می گوییم عاشقان موسیقی بیشتر از فناوری Hi-Fi حرف می زنند به این معنی نیست که این تکنولوژی فقط خاص حرفه ای هاست. واقعیت آن است که همه افراد سزوار شنیدن صدای موزیک با کیفیت Hi-Fi هستند. چون صدای تولید شده توسط Hi-Fi اعوجاج کمتری دارد.
حالا در ادامه این مقاله، زمانی که بیشتر راجع به فناوری Hi-Fi اطلاعات بدست آوردید، خودتان تصمیم خواهید گرفت که آیا واقعا این تکنولوژی را دوست داشته و برای شنیدن بهتر صدای موسیقی، به آن نیاز دارید یا خیر؟
فناوری Hi-Fi چیست؟
Hi-Fi سرواژه کلمات High Fidelity Audio است. این کلمه در اصل به معنی وفاداری به صدا است. فناوری Hi-Fi اصطلاحی است که آن را در مورد دستگاه های پخش صدا به کار می برند. هر دستگاهی اعم از اسپیکر، هدفون یا ایرفون می تواند مجهز به فناوری Hi-Fi باشد. درست مانند نمایشگر ها که می توانند کیفیت هایی نظیر 4K، 8K یا Full-HD داشته باشند، فناوری های فای نیز مخصوص دستگاه های پخش صوت است.
وفاداری به صدا به معنی رساندن یک صدای ضبط شده به گوش مخاطب با کیفیتی است که تا حد امکان به صدای اصلی تولید شده نزدیک باشد. یعنی وفادارانه کیفیت صدای اصلی حفظ و حتی تا حد امکان، تقویت شده باشد.
به این دلیل اغلب افراد زمانی از این کلمه استفاده می کنند که بخواهند دستگاهی که صدای بسیار با کیفیت و بدون درهم آمیختگی و اعوجاج را پخش می کند، مثال بزنند. یعنی فناوری های فای از نظر عموم مردم هم ردیف صدای بسیار با کیفیت است.
بدیهی است که عوامل زیادی وجود دارد که در خلق این کیفیت صدا، نقش دارند.
تکنولوژی های فای چطور کار می کند؟
این سوال را اینطور هم می توان مطرح کرد که چطور یک صدا Hi-Fi می شود؟ و پاسخ این است که سطح دقتی که با آن فرکانس ها در صدا باز تولید می شوند و سطح اعوجاج در سیگنال صوتی اصلی مهم ترین عواملی هستند که یک صدا را Hi-Fi می کنند.
ممکن است تا به حال کلمه Low-Fi را هم شنیده باشید. Low-Fi نوعی سبک است که در آن هیپ هاپ با جاز ترکیب می شود. اما در مقایسه این دو کیفیت صدا، موضوع سبک موسیقی و صدای خود ساز ها اصلا مطرح نیست. آنچه مهم است کیفیتی است که با آن صدا به گوش مخاطب می رسد.
در سبک لو فای، گویی صدا از زیر آب به گوش مخاطب می رسد. ضمن آن که صدای ساز های کوبه ای در این نوع سبک صدا، همراه با ترق و تروق زیادی شنیده می شود. این درست نقطه مقابل صدایی با فناوری Hi-Fi است. در کیفیت های فای صدا با دقت بسیار بالا و با اعوجاج بسیار کمی پخش می شود.
اما برای این سوال یک پاسخ فنی تر هم وجود دارد. این پاسخ مناسب اهل فن موسیقی است و شاید درک آن برای کسانی که در این حوزه اطلاعات تخصصی ندارند، کمی دشوار باشد. و این پاسخ آن است که فایل های صوتی با عمق بیت بالاتر (bit depth) یا نرخ کامل (higher complete rate) از دیسک های فشرده، فایل های موسیقی باکیفیت تری هستند. سی دی ها دارای نرخ نمونه برداری 44.1 کیلوهرتز و عمق بیت 160 بیت هستند. بنابراین، صدای با کیفیت بالای 1 باید در هر دو این اعداد بیشتر باشد.
فناوری های فای چطور کار می کند؟
برای این که به صدایی با کیفیت Hi-Fi دست پیدا کنید، باید همه عوامل و اجزایی که در تولید تا پخش این صدا نقش دارند، با کیفیت باشند. درست مانند گفته مانوئل پلگرینی، مدیر عامل اسبق رئال مادرید که در جایی گفته بود: داشتن یک ارکستر با 10 گیتاریست برتر اصلا خوب نیست وقتی شما یک پیانیست در گروه خود ندارید. به این معنی که باید همه اجزا در خدمت هم باشند تا نتیجه از هر نظر دلچسب و گوش نواز باشد.
در مورد فناوری Hi-Fi، این تیم گیتاریست برتر به همراه پیانیست عالی، شامل موارد زیر می شود:
منبع موسیقی یا Source
بدیهی است که یک قطعه موسیقی از روی یک منبع یا سورس مشخص پخش می شود. این سورس می تواند فضای ابری، CD، DVD، صفحه گرامافون یا حتی فلش دیسک باشد. به هر حال مهم است که صدای ذخیره شده روی منبع، از اساس کیفیت خوبی داشته باشد. در غیر این صورت هیچ سیستم پخش فوق العاده ای هم نمی تواند کیفیت صدای متوسط یا ضعیف را با صد ها تقویت کننده و ده ها تکنولوژی مختلف، به صدایی عالی تبدیل کند.
سورس یا منبع صدایی که مد نظر دارید باید عالی باشد تا بتوانید به کمک دستگاه های پخش مانند هدفون، اسپیکر، ایرفون یا سینمای خانگی، صدای های فای داشته باشید.
تقویت کننده سیگنال
Pre Amplifier و Power Amplifier دو بخش اصلی یک تقویت کننده سیگنال هستند. وظیفه این دو آن است که سیگنال صوتی را برای دستیابی به کیفیت صدای بالا تر، تقویت کنند.
گرچه برای داشتن یک سیستم صوتی با فناوری Hi-Fi به این دو تقویت کننده نیاز اساسی وجود دارد، اما به دلیل بالا بودن قیمت کمتر کسی حاضر است آن ها را بخرد. در واقع شاید باید واقعا عاشق شنیدن صدای فوق العاده موسیقی و فیلم های خاص باشید یا کارتان به نوعی با موسیقی گره خورده باشد تا حاضر شوید قیمت تقویت کننده سیگنال یا آمپلی فایر را بپردازید.
خروجی یا اسپیکر
این مرحله آخر داشتن یک صدای های فای است. اسپیکر ها خروجی کار را تحویل می‌دهند و آخرین قطعه از پازل صدای Hi-Fi هستند. بنابراین نقش بسیار مهمی در وفاداری به صدا را دارند. یعنی هرچه کیفیت صدای خروجی اسپیکر بالا تر باشد، نتیجه صدا هم بهتر خواهد بود.
اسپیکر ها معمولا دوتایی هستند تا صدا به صورت استریو به گوش مخاطب برسد. این یعنی بین تکنولوژی Hi-Fi و صدای استریو رابطه مستقیمی وجود دارد که وظیفه تامین و تضمین کیفیت آن به عهده اسپیکر ها است.
از این ارتباط یک نتیجه مهم دیگر هم می توان گرفت و آن این است که باید در انتخاب و خرید اسپیکر دقت بسیار بالایی داشته باشید.
تفاوت فناوری Hi-Fi و Hi-Res چیست؟
اصولا وقتی بحث راجع به کیفیت صداست، هر دو فناوری Hi-Fi و Hi-Res به معنی High Resolution Audio یا صدای بسیار باکیفیت، از یک موضوع حرف می زنند و آن صدای صاف، رسا، بی نقص و بدون اعوجاج است که از مجموعه دستگاه پخش صوت به گوش می رسد. هرچند که این دو مفهوم در جزئیات با هم کمی متفاوت باشند.
اما برای درک بهتر همین تفاوت جزیی باید گفت که صدای با وضوح بالا یا Hi-Res به طور خاص به صدای بدون اتلاف که قادر به بازتولید طیف کامل صدا از ضبط هایی است که از منابع موسیقی با کیفیت بهتر از سی دی مسترینگ شده اند، اشاره دارد.
یعنی هر فایل صوتی که از یک سایت صوتی Hi-Res دانلود می شود، از نظر کیفیت صدا از صدایی که از روی CD شنیده می شود، بهتر است.
به این دلیل که فایل های صوتی با وضوح بالا دارای فرکانس نمونه برداری و رمزگذاری نرخ بیت بالاتری هستند: در اکثر موارد 96 کیلوهرتز و 24 بیت، در مقایسه با فرمت 44.1 کیلوهرتز و 16 بیتی که برای ایجاد سی دی یا فایل های منبع استفاده شده توسط سرویس های پخش استفاده می شود.
شاید این اطلاعات به شما کمک کند که از این به بعد که خواستید از سایت هایی مانند iTunes، Apple Music، Spotify یا Rdio موزیک دانلود کنید، حواستان باشد که آیا این صدا Hi-Res است یا خیر؟ یا آیا این پلتفرم صداهای Hi-Res را به اشتراک می گذارد یا باید پلتفرم موسیقی خود را عوض کنید.
اما اصطلاح Hi-Fi به موسیقی ضبط و پخش شده به صورت استریو اشاره دارد. از آنجایی که معمولاً دانلود های صوتی Hi-Res کیفیت صدای آنالوگ مانندی را ارائه می دهند، یعنی عاری از هرگونه محدودیت شنیداری هستند که ممکن است توسط فرمت CD روی صدا ایجاد شود، اصطلاحات Hi-Res و فناوری Hi-Fi را می توان به جای هم استفاده کرد و در واقع مرز تفاوت این دو صدا انقدر باریک است که قابل تشخیص نیست.
فرق بین فناوری Hi-Fi و استریو Stereo چیست؟
Hi-Fi به فناوری صدا اشاره دارد که در واقع صدای ضبط شده را بازتولید می کند و بدون این که به کیفیت صدا آسیب بزند. این در حالی است که استریو نوعی از فناوری است که سیگنال ها را برای تولید صدا ها از هم جدا می کند.
تمام دستگاه هایی که صدا تولید می کنند دارای دو کانال هستند. بنابراین، تمام دستگاه های صوتی، از جمله دستگاه های Hi-Fi، به صورت استریو پیکربندی می شوند. یعنی زمانی که یک سیستم با فناوری Hi-Fi می خرید، به احتمال 100٪ این سیستم دارای سیستم استریو نیز هست. اما لزوما همه سیستم های استریو سیستم های Hi-Fi نیستند.
آیا هدفون ها یا اسپیکر های Hi-Fi با مدل های معمولی تفاوت دارند؟
پاسخ “بله” است.
فارغ از این که دستگاه پخش مورد نظر شما هدفون، ایرفون یا اسپیکر باشد، این که مجهز به فناوری Hi-Fi باشد یا نه در کیفیت و خروجی صدا تاثیر بسیار زیادی دارد. طبیعی است که یک دستگاه پخش صوت معمولی بخشی از فرکانس صدای اصلی را حذف کند، اما از آنجایی که فناوری Hi-Fi مدعی وفاداری به اصل صداست، بنابراین اختلال، حذف یا اعوجاجی در کیفیت صدا وجود نخواهد داشت.
البته شاید تشخیص این تفاوت کار ساده ای نباشد. برای درک بهتر آن لازم است یک قطعه موسیقی از یک سورس یکسان را با دو دستگاه پخش با فناوری Hi-Fi و معمولی به صورت هم زمان امتحان کنید تا دریابید که این تفاوتی که از آن صحبت می کنیم چیست؟ و چقدر روی کیفیت خروجی صدا موثر است؟
به هر حال اگر تصمیم گرفتید دستگاه پخش مجهز به فناوری Hi-Fi بخرید، آن را از جای مطمئنی مثل فروشگاه اینترنتی لاجی لوک تهیه کنید. فروشگاه آنلاینی که به طور تخصصی در زمینه فروش لوازم جانبی فعالیت می‌کند و محصولات تخصصی خود را با گارانتی اصلی و تضمین بهترین قیمت بازار به مشتریان خود عرضه می‌کند.
